बाँके\तिहार सबै नेपालीको साझा रमाइलो पर्व हो । दशैंभन्दा पनि तिहार रुचाउने र रमाइलो मान्ने धेरै छन् ।

तिहार झिलिमिली बत्तीले मात्र रमाइलो भाएको होइन । तिहारको झिलिमिली परिकार मिठाइका कारण पनि रमाइलो हुन्छ । फूल र रंगको पनि आफ्नै महत्त्व छ ।

रंगरंगका मिठाइ र परिकार पस्केर दिदीबहिनीले आफ्ना दाजुभाइलाई सप्तरंगी टीका लगाउँछन् । सेलरोटी, फिनीरोटी, निम्की, ठेकुवा, पत्रेरोटी, अनारसा, लड्डु, पेडा, गुलाबजामुन, बर्फी, रसबरी, रबडी, कुराउनी, खिर, चाम्रे, बुन्दी, ढकनी जस्ता मौलिक परिकार तिहारमा धेरै नेपालीले पस्कने चलन छ तर हामीले यहाँ चर्चा गर्न लागेको भने झिनियारोटी र पातेरोटीको हो । यी दुवै रोटी तिहारका विशेष परिकार हुन् र दुवै चामलबाट नै बन्छन् ।

झिनियारोटीलाई सिन्कामरी या सिन्कारोटी भनेर पनि चिनिन्छ । झिनियारोटी नूडल्स जस्तै देखिन्छ र विभिन्न रंगमा किन्न र आफैं बनाउन पनि सकिन्छ । पातेरोटी भने पापड जस्तै हुन्छ र विभिन्न रंगरंगमा बनाउन सकिन्छ । झिनियारोटी र पाते दुवै तेल या घ्यूमा फ्राई गरेर सर्भ गर्ने हो ।

सप्तरंगी टीकाजस्तै झिनियारोटी र पातेरोटी दुवै कलरफूल हुने हुँदा तिहारमा भाइटीकाका लागि धेरैको रोजाइमा पर्छ ।

झिनियारोटी बनाउन चाहिने सामग्रीः

चामलको पिठो १ किलोग्राम, नून डेढ चिया चम्चा, पानी आवश्यता अनुसार, फूड कलर पिन्च (आफ्नो इच्छा अनुसार रातो, हरियो, पहेलो, प्याजी कुनै पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ), तेल फ्राई गर्न आवश्यकता अनुसार ।

झिनियारोटी बनाउने विधिः

चामललाई आधा घण्टा भिजाएर २ घण्टा घाममा सुकाउने र मसिनो हुने गरी ग्रयान्ड गर्ने । पिठोलाई राम्ररी चालेर एक साइडमा राख्ने । एउटा कराइ या डेक्चीमा एक लिटर जति पानी उमाल्ने र नून र आफूले चाहेको फूड कलर हाल्दिने । हल्का चामलको पिठो छर्किदिने र पानी उम्लनासाथ बाँकी पिठो हालेर ढिडो पकाएझैं हुडाल्ने । यसरी कुकडो तयार भएपछि हल्का चिसो हुन दिने र साँचोमा हालेर चाउमिनझै प्रेस गरेर एउटा ठिक्क प्लेटमा तेल दलेर जम्मा गर्ने । २ या ३ दिनसम्म घाममा या पंखामा सुकाउनुपर्छ । राम्ररी सुकेपछि मज्जाले तातेको तेलमा फ्राई गर्ने । गुलियो खान मन हुनेले आईसिङ सुगर या सुगर सिरप छर्केर सर्भ गर्न सकिन्छ ।

पातेरोटी बनाउन चाहिने सामग्रीः

झिनियारोटी बनाउन कुटेको पिठो आधा किलोग्राम, पानी आवश्यकताअनुसार (झिनियारोटीलाई भन्दा दोब्बर), केराको पात या बटर पेपर १ पात/ १ सिट, फूड कलर पिन्च, तेल फ्राई गर्न आवश्यकता अनुसार ।

पातेरोटी बनाउने विधिः 

पिठोलाई पातलो हुने गरी मुछ्ने, इच्छाअनुसार फूड कलर हाल्ने र भिन्नभिन्न कलरको ब्याटर तयार गर्ने । केराको पात या बटर पेपरको सिटमा गोलो हुने गरी ब्याटर फिजाउने । तातेको तावामा छोपेर एकछिन पकाउनासाथ पापड जस्तो हुन्छ । केही समय घाम या पंखामा सुकाएर मज्जाले तातेको तेलमा फुराउने र भाइटीकाको भागमा हालेर टीकामा प्रयोग गर्न सकिन्छ ।