खजुरा:  मुठी दान गरेर संघीय अस्पतालका रूपमा स्थापना भएको बाँकेको खजुरास्थित सुशील कोइराला प्रखर क्यान्सर अस्पताल पश्चिम नेपालका क्यान्सर प्रभावित बिरामीका लागि बरदान जस्तै बनेको छ । यो लुम्बिनी, कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशकै एक मात्र क्यान्सर अस्पताल हो । यो अस्पताल क्यान्सरका बिरामीहरूको भरोसा बनेको छ ।

विशेषज्ञ चिकित्सकसहित गुणस्तरीय सेवा दिइरहेको यस अस्पतालले क्यान्सर सम्बन्धि उपचारका लागि उपचारात्मक र निदानात्मक सेवा सञ्चालन गरिरहेको छ । वि.स. २०६५ माघमा धनधान्याञ्चल महायज्ञ सञ्चालन गरेर जनस्तरबाट यो अस्पतालको आधारशिला खडा गरिएको थियो । वि.सं.२०७३ साल फागुनमा अस्पताल स्थापना भयो । २०७४ असारदेखि यसले ओपिडी सेवा सुरु गरेको थियो । २०७७ मंसिरमा अपरेशन थिएटर र २०७९ माघमा आइसियु सेवा आरम्भ गरिएको थियो । यस अस्पतालले पश्चिम नेपालका करिब ४० जिल्लाका बिरामीहरूको फोक्सो, स्तन, रक्त नली, नाक–कान–घाँटी, पाठेघर, हड्डी, दाँत तथा मुख, मूत्र नली तथा पिसाब थैली लगायतका क्यान्सरको उपचारमा महत्वपूर्ण भूमिका खेलिरहेको छ ।

बाल क्यान्सरको उपचार सेवा पनि यो अस्पतालले दिइरहेको छ । क्यान्सरका सम्भावित बिरामीहरूको गन्तव्य अस्पताल र रेफरल सेन्टरका रुपमा समेत सुशील कोइराला क्यान्सर अस्पताल विकास भएको छ । केमोथेरापी, शल्य चिकित्सा, पाठेघरको भित्री सेकाई लगायतका सेवाहरू निरन्तर सञ्चालनमा रहेको अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा। प्रकाश प्रसाद साहले जानकारी दिनुभयो । सुरुवाती चरणमा सीमित सेवाबाट सुरु गरिएको अस्पताल अहिले विस्तारित अवस्थामा प्रवेश गर्ने क्रममा छ । पश्चिम नेपालकै एक मात्र पोजिटिभ प्रेसर आइसियु, चौबिसै घण्टा सञ्चालनमा रहने अत्याधुनिक ल्याब तथा एक्सरे सेवा सहितको सेवा अस्पतालबाट प्रवाह भइरहेको छ ।

सिटी स्क्यान, मेमोग्राफी जस्ता केही अत्यावश्यक उपकरणहरू बन्द हुँदा बिरामीलाई भने केही समस्या परेको छ । तर, ती समस्या तत्काल सम्बोधनको अवस्थामा छन् । गत चैत १८ गते अस्पतालको रेडियोलोजी भवनमा आगलागी हुँदा सिटी स्क्यान र मेमोग्राफीको वायरिङ जलेर नष्ट हुनुका साथै अन्य विद्युतीय उपकरणमा ठूलो क्षति भएको थियो । आगलागीबाट भिडियो एक्स–रे र एक्स–रे मेसिनमा समेत क्षति पुगेको थियो । मर्मत सम्भार गरेर भिडियो एक्स–रे र एक्स–रे सञ्चालनमा आए पनि विद्युतीय उपकरण जडानमा समय लागेकाले सिटी स्क्यान र मेमोग्राफी सेवा भने नियमित गराउन केही समय लाग्ने देखिएको छ । विद्युतीय उपकरण खरिदका लागि लामो प्रक्रिया पूरा गर्नुपर्ने भएकाले प्रक्रिया पूरा गर्न समय लागेको अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा। साहले बताउनुभयो ।

२०७३ सालमा स्थानीय वासीबाट संघीय सरकारले अस्पतालको स्वामित्व ग्रहण गरे पनि सरकारबाट दरबन्दी स्वीकृत नहुँदा करार र ज्यालादारी चिकित्सक तथा कर्मचारीबाट अस्पताल सञ्चालन हुँदै आएको अस्पताल विकास समितिका अध्यक्ष टेकेन्द्र मल्लले बताउनुभयो । बिरामीको चाप र आवश्यकताका आधारमा अस्पताललाई ७० बेडबाट १०० बेड बनाउनुपर्ने, अस्पतालको वार्डहरू सञ्चालन गर्न थप भवन तथा चिकित्सक र कर्मचारीको आवासका लागि अर्को भवन अति आवश्यक रहेको मल्लको भनाई छ । अस्पताललाई आवश्यक पर्ने जनशक्तिको दरबन्दी स्वीकृतिका लागि २०७२ सालदेखि नै लगातार अस्पताल प्रशासनले माग गर्दै आए पनि सम्बोधन हुन नसकेको उहाँको भनाई छ ।